Czym jest zespół suchego oka?

Zespół suchego oka (ZSO) to coraz częściej diagnozowany szereg poważnych dolegliwości oczu i powiek, które mogą się różnić u poszczególnych osób. W dzisiejszym wpisie wyjaśniamy, na czym polega zespół suchego oka i jakie są jego przyczyny oraz sposoby leczenia.

Zespół suchego oka – objawy

Chorzy na zespół suchego oka doświadczają przewlekłego uczucia suchości oczu. Krople nawilżające pomagają tylko chwilowo. Dodatkowe objawy ZSO to uporczywe swędzenie lub pieczenie powiek, zaczerwienienie i opuchlizna, a także uczucie „piasku” pod powiekami. Podrażnienie powiek prowadzi czasem do osłabienia rzęs, które mogą zacząć nadmiernie wypadać. Paradoksalnie, zespół suchego oka może objawiać się również nadmiernym łzawieniem oczu.

Wzrok osoby cierpiącej na zespół suchego oka bardzo szybko się męczy podczas patrzenia w ekran komputera lub czytania książki. Może się zdarzyć, że pacjent widzi niewyraźnie przez jakiś czas po przebudzeniu, kiedy obraz przesłania „mgła” – osobom z przewlekle suchymi oczami ciężko jest przywrócić wyraźne widzenie za pomocą samego mrugania. Zazwyczaj konieczne jest nawilżenie oczu kroplami nawilżającymi, czyli tzw. sztucznymi łzami.

Przyczyny problemów z nadmierną suchością oczu

Bezpośrednią przyczyną ZSO są zaburzenia wytwarzania filmu łzowego, czyli zakłócenia pracy gruczołów łzowych, spojówek lub gruczołów znajdujących się w powiekach i na ich brzegach. U zdrowej osoby film łzowy składa się z trzech warstw: lipidowej, wodnej i śluzowej. Oczy pacjentów cierpiących na zespół suchego oka nie mogą się odpowiednio nawilżać i oczyszczać – wynika to z niewłaściwego składu filmu łzowego, w którym dochodzi do zaburzenia proporcji podstawowych składników. Może to prowadzić do wytwarzania nieprawidłowej ilości filmu łzowego albo jego szybszego odparowywania z powierzchni oka.

Zaburzenia związane z wytwarzaniem filmu łzowego oraz jego jakości mogą być następstwem zaniedbania higieny brzegów powiek (np. niedokładnego zmywania makijażu lub dotykania oczu nieumytymi dłońmi), ale też długotrwałej pracy przy komputerze, braku równowagi hormonalnej, a nawet zbyt rzadkiego mrugania. Duże znaczenie dla zdrowia oczu ma również życie w miejscowościach zanieczyszczonych smogiem.

Jak się leczy zespół suchego oka?

Zespół suchego oka leczy się różnymi metodami, które dobiera się indywidualnie do dolegliwości pacjenta. Doraźnym sposobem na uzyskanie ulgi jest regularne zapuszczanie dobrych kropel nawilżających. W przypadku problemów z zaczopowanymi gruczołami pomocne może okazać się ogrzewanie i masowanie powiek, które sprawia, że rozrzedzona wydzielina odblokowuje ujścia gruczołów. Powieki należy wówczas oczyszczać specjalnymi preparatami do higieny brzegów powiek dostępnymi w aptekach.

W razie konieczności okuliści sięgają po bardziej zaawansowane sposoby leczenia, takie jak zatyczki do kanalików łzowych (tymczasowe lub stałe), zabiegi z wykorzystaniem intensywnego światła pobudzającego gruczoły Meiboma itp.